Samsun Kent Müzesi, 1928 yılında Samsun-Sivas Demiryolu İnşaat ve İşletme İdaresi ve Devlet Demiryolu Lojmanı olarak inşa edilen tescilli iki ana ahşap yapıdan, şu anda Samsun İlkadım İlçesi, Zafer Mahallesi’nde bulunan ve müze olarak hizmet veren binalardan oluşmaktadır. Bu iki katlı ahşap yapılar, bodrum katları idari ofis, birinci katları ise lojman olarak kullanılmıştı. Ayrıca, 1936 yılında müştemilat olarak kullanılan bir ufak bina da bu yapıların yanına eklenmiş ve uzun yıllar boyunca Demirspor Kulübü’nün lokali olarak kullanılmıştır.
Kent müzesine dönüşüm sürecinde, bu lokal bina ve bahçesi, düğün ve sünnet gibi çeşitli kutlama etkinliklerinin düzenlendiği özel bir alan olarak işlevlendirilmiştir. Restorasyon ve yeniden yapılandırma çalışmaları sonucunda, Samsun’a kazandırılan bu tarihi yapı grubu artık Samsunluların geçmişiyle buluşabileceği önemli bir merkez haline gelmiştir. Ziyaretçiler, kent müzesinde geçmişimizle ilgili birçok değerli esere ve bilgiye erişerek şehrin tarihine yolculuk yapma fırsatı buluyor.
Samsun Kent Müzesi Teşhir Alanı
Samsun Kent Müzesi’ne giriş yaptığınızda, “Tarih Şeridi” adı verilen bölümde Samsun’un tarihi serüvenini kısaca özetleyen bir sunumla karşılaşıyorsunuz. Samsun’un bilinen ilk adı olan Amisos’un ortaya çıkışı, yaklaşık 15.000 yıllık tarihi serüvene sahip olan bu şehrin büyüleyici ilk olayı olarak ziyaretçileri etkiliyor. Giriş kısmında şehrin özet bir tarihine dair bilgilerin yer aldığı bu sunumdan sonra, yaklaşık otuz ayrı konuya dair anlatımlara yönlendiriliyorsunuz.
Bu bölümler arasında; Kurtuluş Savaşı’nda Samsun, Samsun Tarihinde Göçler, Kent Tarihinde Afetler, engelli vatandaşlar için özel olarak düzenlenen “Sanal Müze”, Bir zamanlar Samsun, Müze Binası Tarihçesi, Cumhuriyet Samsun’u, Atatürk ve Samsun, Samsunlu Vekillerimiz, Belediye Başkanlarımız ve Valilerimiz, Demografik Yapı ve Soyağacı Kioksu, Tarihi Yapılar, Kentin Mimari Yapısı, Şehirlerarası ve Şehir içi Ulaşım İnteraktif Kent Enformasyon, Kentin Gelişimi, Coğrafi Yapı Fauna ve Flora, Samsun’da Turizm, İletişim Tarihi, Eğitim Tarihi, Spor Tarihi, Sağlık Tarihi, Yemek Kültürü, Samsun’da Çocuk Olmak, Düğün Gelenekleri, Geleneksel Çarşı / Arasta, Samsun’da Ekonomi, Karadeniz ve Balıkçılık, Tütüncülük ve Samsunlu Sanatçılar gibi konular anlatımlarla çeşitli belgeler eşliğinde sunulmaktadır.
Özellikle Kurtuluş Savaşı’nın anlatıldığı bölüm, özel bir vurguya değer. Şehirde İstiklal Savaşı’nın ilk adımının atıldığı ve aynı zamanda Milli Mücadele’nin ilk propaganda afişinin yalnızca Samsun Kent Müzesi’nde görülebildiği belirtilmelidir.
Samsun Kent Müzesi Avrupa’nın en prestijli 6. müzesi
Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından yaptırılan ‘Samsun Kent Müzesi’, müze otoritelerinin ortak platformu olan Avrupa Müze Akademisi’nin (EMA) düzenlediği bu yılki ‘XX. Luigi Micheletti Award Müze Yarışması’nda finale kalmayı başardı. Yarışmada 14 ülkeden 15 müze sunumlarını gerçekleştirdi. 7 – 10 Mayıs tarihleri arasında İtalya’nın Brescia kentinde düzenlenen sunuma Türkiye, Avustralya, Belçika, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Almanya, İtalya, Hollanda, İrlanda, Makedonya, Norveç, Slovenya, İsviçre ve İngiltere davet edildi. Farklı kategorilerde verilen ödülleri kapsayan yarışmaya Samsun Büyükşehir Belediyesi, ‘Samsun Kent Müzesi’ ile başvuruda bulundu
Sunumların ardından Avrupa’nın en iyi 6 müzesi, jüri tarafından finalist olarak ilan edildi. 15 müzenin yarıştığı programda, ziyaretçi sayıları ve bütçeleri göz önünde bulunduruldu. 2015 Prestij Ödülü’nü Hollanda The National Archives Müzesi kazanırken, Samsun Büyükşehir Belediyesi Kent Müzesi, Danimarka Denizcilik Müzesi, Almanya Ozeaneum, İtalya Magma Demir Sanatları Müzesi, Hollanda Ulusal Arsivleri Müzesi ve Slovenya Sloven Etnografya Müzesi Avrupa’nın en prestijli 6 müzesi olarak ilan edildi.
Samsun Kent Müzesi Mimari Özellikleri
A ve B Blok adı verilen lojman yapıları, taş temel üzerine tuğla yığma, üst katlarda ahşap karkas-kerpiç dolgu sistemde inşa edilmiştir. Restorasyon sürecinde, bu yapıların özgün malzemeleri korunmuş ve değişikliğe uğrayan bölgeler, özgün malzeme ve tekniklerle onarılmıştır. Pencereler çift camlı ahşap doğramalarla değiştirilerek ısı yalıtımlı hale getirilmiş ve koruyucu bir katmanla beyaza boyanmıştır. Zeminlerde klasik ahşap döşeme ve tavanlarda pasalı ahşap kaplama kullanılmıştır.
Tavanlar, ceviz rengi ahşap koruyucu ile işlenmiştir. Çatıya yalıtım levhası üzerine Marsilya tipi kiremit kaplama yapılmış, yağmur olukları ve iniş boruları bakır malzemeyle uyumlu şekilde yenilenmiştir. Dış cephelerde ahşap malzemeler beyaz renkte boyanmış ve zemin kat silmesi altındaki bölümler silikon esaslı beyaz boya kaplamasıyla tamamlanmıştır. İç duvarlardaki sıva kaplamaları raspa edilerek kıtıklı ve hidrolik kireç ile yenilenmiştir. Bodrum kat zemini doğal taş kaplama ile döşenmiştir. Yapıda kapı açıklıklarına ve özgün plan şemasına dokunulmamış, özgün girişler korunmuş ancak ziyaretçilerin kullanımına kapatılmıştır.
C Blok olarak adlandırılan lokal binasında ise zemin katta bulunan özgün olmayan lambri kaplamalar sökülmüş ve zemin kat giriş merdivenleri doğal taş kaplama olarak yenilenmiştir. Özgün olmayan ıslak hacimler kaldırılmış, pencere ve kapılar yenilenmiştir.
Ziyaret Zamanları
Ziyaret saatleri: 08.00-17.00
Ziyaret günler: Haftanın 7 günü hizmete açıktır, sadece Pazartesi 13.00-17.00 hizmet vermektedir.
